فایل فردا

مرجع دانلود فایل های دانشجویی

فایل فردا

مرجع دانلود فایل های دانشجویی

مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی

مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی
دسته بندی علوم انسانی
بازدید ها 1
فرمت فایل docx
حجم فایل 85 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 76
مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی

فروشنده فایل

کد کاربری 1113
کاربر

مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری


خلاصه ای از کار:

-سیاست فرهنگی و مشخصه های آن

سیاست فرهنگی به معنای ارزشها و اصول هدایت کننده امور فرهنگی است. با نگاهی دیگر نیز می توان گفت که سیاست فرهنگی مجموعه ای از تدابیر برای تعیین وظایف دولت و سازمانهای غیر دولتی، در زمینه فرهنگ برای رسیدن به اهداف مورد نظر است. در اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران سیاست فرهنگی اینگونه تعریف شده است: سیاست فرهنگی درحقیقت همان توافق رسمی واتفاق نظر مسئولان ومتصدیان امور درتشخیص ،تدوین وتعیین مهمترین اصول واولویتهای لازم الرعایه درحرکت فرهنگی است . سیاست فرهنگی رامی توان اصول راهنمای کارگزاران فرهنگی ومجموعه علائم ونشانه هایی دانست که مسیرحرکت رانشان می دهد به عبارت دیگر نوعی دستورالعمل فرهنگی است که روشنگر حرکت است. سیاست فرهنگی به معنای عام و عرفی آن مجموعه ای ازاهداف ،مبانی .اصول ، اولویتها وخط مشی اجرای را شامل می شود، هرچند به معنای خاص فقط قسمت اخیر رابه ذهن متبادر می سازد. به هر حال سیاستهای فرهنگی و سیاستگذاری فرهنگی در جوامعی مانند ایران که به دنبال ایده و آرمانی ویژه هستند و حفظ فرهنگ مورد تایید حکومت بسیار مهم تلقی می شود، از اهمیت وی ژه ای برخورداراست.سیاست های فرهنگی غالبا دو نوع هستند سیاستهای تشویقی و سیاستهای کنترلی. سیاستهای تشویقی برای رسیدن به اهداف خود از ابزار تشویق و اقناع استفاده می کننداین نوع از سیاست فرهنگی غالبا به منظور توسعه فرهنگی اتخاذ می شود. سیاست های توسعه ای به صورت عریان و واضح تبیین می شود .سازمان یونسکو به عنوان سازمانی که هدف آن توسعه فرهنگی است اهداف توسعه فرهنگی را اینگونه معرفی می کند.

- اتخاذ آن دسته از سیاستها، برنامه ها و استراتژیهای توسعه که جنبه های فرهنگی و هدف های فرهنگی و نیاز به آموزش نیروی انسانی را مد نظر قرار دهد و دولت مردان و مردم عادی را به اهمیت نقش فرهنگ واقف سازد.

- ایجاد تسهیلات برای شکوفا شدن استعدادهای بیشترین تعداد ممکن از مردم، حفظ ارزشهای معنوی، اجتماعی و انسانی که زندگی جوامع مختلف مبتنی بر آنهاست و تشویق مشارکت همه مردم درزندگی فرهنگی (کاوند و کاوند، 1387)).

................

- سیاست گذاری فرهنگی و مشخصه های آن

سیاست های‌ فرهنگی‌ هر چند اغلب توسط دولت ها و از پای‌ تخته‌سیاه‌های‌ مدارس‌ تا درون‌ ساختمان های‌ مجالس‌ قانونگذاری‌ وقوه‌ مجریه‌ تعیین‌ می‌شود اما تعداد بسیار زیادی‌ ازموسسه‌های‌ دیگر در بخش‌ خصوصی‌ همچون‌ شرکت ها و سازمان های‌اجتماعی‌ نیز در این‌ امر دخیل‌ هستند . سیاست های‌ فرهنگی‌اصول‌ راهنما برای‌ کسانی‌ که‌ تصمیمات‌ و اقدامات‌ آنها برزندگی‌ فرهنگی‌ تاثیرگذاراست،‌ فراهم‌ می‌کند.

....................

- سیاست‌های فرهنگی جهان سوم

راجع به سیاست های فرهنگی جهان سوم می توان گفت که کشورهای جهان سوم در برابر چالشها وفرصتهای فزاینده جهانی شدن می بایست، سیاست‌های فرهنگی را اتخاذ کنند که از این فرصتها حد اکثراستفاده را بکندودرمقابل آن از تهدید های که فراروی این کشورها گشوده می شود کمتر آسیب بیند ولی نکته اساسی این که کشورهای جهان سوم با توجه بوضعیت خاص که دارند؛ نتوانسته اند سیاست فرهنگی خاصی را در قبال جهانی شدن اتخاذ کنند. چون در این کشورها هیچ گونه توافقی برارزشهای فرهنگی وجود ندارد ولذا نمی توان انتظارداشت که این این کشورها یک سیاست فرهنگی مسجم وهم سویی را دربرابرامواج جهانی شدن اتخاذ نمایند اما در سطح ملی این کشورها می‌توان گفت که هریک از این کشورها با توجه به نیاز هاوالویت های فرهنگی خود سیاست‌های فرهنگی خاصی را می توانند درپیش گیرند امادرکل ما می توانیم این کشورهای به................

- تاثیر حقوق فرهنگی

حقوق‌ فرهنگی"‌ از پایه‌های‌ اساسی‌ سیاست‌ فرهنگی‌ است. درسال 1948 بلافاصله‌ پس‌ از تاسیس‌ سازمان‌ ملل‌ متحد، اعضای ‌این‌ سازمان‌ "اعلامیه جهانی‌ حقوق‌ بشر" را تصویب کردند که‌اعلام‌ می‌کرد: "هر فرد از حق‌ مشارکت‌ آزادانه‌ در زندگی‌فرهنگی‌ جامعه‌ برخوردار است‌." "رنه ماهیو"، دبیر کل‌ پیشین‌ یونسکو در سال1970 ‌در کنفرانس‌ بین‌المللی‌ یونسکو درباره‌ جوانب نهادی‌، اداری‌ و مالی‌ سیاست‌ فرهنگی‌ بر این‌ حق‌ تاکید کرد و گفت: معلوم ‌نیست‌ که‌ اهمیت‌ کامل‌ این‌ متن‌ که‌ حق‌ فرهنگی‌ را به‌ عنوان‌ یک ‌حق‌ جدید بشر اعلام‌ می‌کند کاملا در زمان‌ ما درک‌ شده‌ است ‌یا نه . اگر هرکس،‌ به‌ عنوان‌ یک‌ بخش‌ اساسی‌ از شان‌ انسانی خود، حق‌ مشارکت‌ در میراث‌ فرهنگی‌ و فعالیت های‌ فرهنگی‌اجتماع‌ را داراست‌، پس‌ مسئولان‌ جامعه‌ وظیفه‌ دارند تا حدی‌که‌ امکانات‌ آنها اجازه‌ می‌دهد وسایل‌ چنین‌ مشارکتی‌ رابرای‌ او فراهم‌ سازند. همچنین‌ هر فرد دارای‌ حقوق‌ فرهنگی‌است‌ همان‌ طوری‌ که‌ او دارای‌ حق‌ آموزش‌ و حق‌ کارکردن‌ است‌ .این‌ بنیان‌ و اولین‌ هدف‌ سیاست‌ فرهنگی‌ است‌.

درک‌ وظیفه‌ فراهم‌ نمودن‌ وسایل‌ مشارکت‌ فرهنگی‌ طی‌ دهه‌های ‌اخیر باعث‌ شده‌ تا مقامات‌ دولتی‌ در سراسر جهان‌ بر سرعت ‌اقدامات‌ خود برای‌ تضمین‌ مشارکت‌ عموم‌ مردم‌ در توسعه ‌فرهنگی‌ بیفزاید (Jong,1998).

..................

- ریشه‌های‌ تاریخی‌ سیاست‌ فرهنگی

‌نظریات‌ شکل‌ دهنده‌ سیاست‌ فرهنگی‌ از منابع‌ متعددی‌ همچون‌رویه‌های‌ سنتی‌ در جوامع‌ مختلف‌، دیدگاه‌های‌ فلاسفه‌ و نظریه‌پردازان‌، تجربه‌های‌ تاریخی‌ و اندیشه‌های‌ یوتوپیایی ‌نشات‌ گرفته‌ است.

..............

- شیوه‌‌های‌ تقویت‌ دمکراسی‌ فرهنگی

روح‌ بخشیدن‌ به‌ اجتماع‌ و سرزنده‌ نگه‌ داشتن‌ آن‌ مهمترین ‌شیوه‌ در نظر گرفته‌ شده‌ شناسایی‌ و تایید‌ اهداف‌ دمکراسی ‌فرهنگی‌ است. در بسیاری‌ از جوامع‌ در قالب طرح های‌ روح ‌بخش‌سعی‌ برآن‌ است‌ تا یک‌ هنرمند.......................

- شرایط دمکراسی‌ فرهنگی

‌موانع‌ زیادی‌ برسر راه‌ عملی‌ شدن‌ اهداف‌ دمکراسی‌ فرهنگی‌وجود دارد . مهمترین‌ امر برای‌ طرفداران‌ دمکراسی‌ فرهنگی‌حفظ یک‌ تصویر بزرگ‌ در ذهن‌ است‌ .کارلوس‌ فوئنتس،‌عصر ما را به‌ عنوان‌ عصر" فرهنگ ها به‌ عنوان‌ بازیگران‌ عمده‌ تاریخ"‌ تعریف‌ کرده‌ است.

..................

- ابزارهای فرهنگی
ابزار فرهنگی برای اجرای این کارها بسیار زیادند، آموزش و پرورش، ارشاد، تربیت، دانش فلسفی، اجتماعی و انسانی، مذهب، هنر تجسمی، نشر کتاب، کارهای مربوط به کتابخانه و موزه، ایدئولوژی و تبلیغات، موازین و..................

- اصول تعیین ارزشها واهداف سیاست فرهنگی
مهمترین اصول تعیین ارزش ها و اهداف سیاست فرهنگی عبارت است از درک تضاد فرهنگی، اهمیت و................

- الزامات سیاست فرهنگی
در همین راستا سیاست فرهنگی باید:
- بخش لاینفک تمام جهت‌گیری‌های سیاست دولت و منعکس کننده ارزش‌های معنوی و جنبه‌ها و شاخص‌های اخلاقی آن باشد.
.....................

- ‌برنامه‌ریزی‌ فرهنگی

مکانهای‌ فعالیتهای‌ فرهنگی‌ دسته‌ جمعی، آثار مهم‌ و پایدار زیبایی‌شناختی، اجتماعی، اقتصادی‌ و نمادین‌ بر شکل‌ و کارکرد شهرهای‌ بزرگ‌ و کوچک‌ دارند. هنرها، بویژه‌ وقتی‌ متمرکز و یکپارچه‌ اداره‌ می‌شده‌اند، نقشی‌ محوری‌ در حیات‌ جامعه‌های‌ گوناگون‌ در دوره‌های‌ مختلف‌ (کلاسیک، رنسانس، صنعتی‌ و پساصنعتی) و در..................

- سیاست فرهنگی: ضرورت توسعه پویا و همه جانبه

مرور بر آنچه درباره فرهنگ گفته شده است، نشان می دهد که درک واحدی از این مفهوم وجود ندارد. دست اندرکاران علوم اجتماعی با تاکید بر تعاریف متعدد، بر سردرگمی ها در این عرصه افزوده اند و دست یابی به تعریفی واحد را مشکل کرده‌اند، تا جایی که اغلب افراد صلاح را در این می بینند که بدون اینکه به تعریف فرهنگ بپردازند، درباره آسیب ها، معایب، و وجوه گوناگون فرهنگ صحبت کنند.

..................

- روش مطالعه سیاست فرهنگی کشورها

مطالعه سیاست فرهنگی یک کشور به معنی مشخص نمودن اهداف تعیین شده توسط مسئولین ، طرح‌های به اجرادرآمده ، میزان موفقیت دربکارگیری آنان و میزان تغییراتی که در اثر پروژه‌های آن بوجود آمده ،می‌باشد .

بررسی نظری سیاست فرهنگی دردو مرحله پیاپی و مکمل همدیگر بعمل می‌آید :در مرحله نخست تحلیل عواملی که در شکل‌گیری سیاست مانند اهداف ،ابزارو منابع بکار رفته ونوع اقداماتی که مورد استفاده قرارگرفته مورد نظر خواهد بودو سپس ارزیابی نتایج واقعی حاصله. ضمن آنکه بین تغییرات بدست آمده ناشی از سیاست‌های فرهنگی و تغییرات متاثر از سایر عوامل، فرق اساسی قائل خواهیم شد.

..............

- طبقه بندی تعاریف فرهنگ

بطور کلی می‌توان دیدگاهای مختلف درباره فرهنگ را به 5 دیدگاه تقسیم کرد .

1_ دیدگاه مارکسیستی یا دیدگاه تضادگرایان :

این دیدگاه ، فرهنگ را روبنای می‌داند که بر اساس اقتصاد بنا شده و روابط اقتصادی، تعیین کننده نوع فرهنگ می‌باشد. پس برای برنامه‌ریزی فرهنگی بایستی رویکردی به برنامه‌ریزی اقتصادی داشت و کاری به روبنا یعنی خود فرهنگ نداشته باشیم. این دیدگاه از رنگ و بوی انسانی تهی می‌باشد و سبب می‌شود که برای فرهنگ برنامه‌ریزی مکانکی انجام گیرد. تجسم وجودی این چنین برنامه‌ریزی در شوروی سابق تحقق یافت و سبب شد که انحطاط فرهنگی و عدم تراکم فکری و فرهنگی درسطح خود فرهنگ بوجود آید .

...................

- ‌جایگاه‌ دولت‌ در برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ و دامنة‌ تأثیرگذاری‌ آن‌

جایگاه‌ دولت‌ در نظام‌های‌ اجتماعی‌ و محدودة‌ تصرفات‌ و دخالت‌های‌ منطقی‌ آن‌ در کلیه‌ حوزه‌های‌ سیاسی، فرهنگی‌ و اقتصادی‌ جامعه‌ ازجمله‌ مباحثی‌ است‌ که‌ افکار و اذهان‌ اندیشمندان‌ و تئوری‌پردازان‌ علوم‌ سیاسی‌ و اجتماعی‌ را به‌ خود جلب‌ کرده‌ و تاکنون‌ نظرات‌ گوناگون‌ را پیرامون‌ آن‌ مطرح‌ کرده‌اند. اما آنچه‌ که‌ ما را بر آن‌ می‌دارد به‌ بررسی‌ این‌ موضوع‌ بپردازیم، ضرورت‌ هماهنگی‌ و همسویی‌ هرچه‌ بیشتر صاحبنظران‌ و کارشناسان‌ و دولت‌ بعنوان‌ کانون‌ اصلی‌ برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ کشور است. جامعة‌ اسلامی‌ ما بعد از طی‌ دو دهه‌ پرفراز و نشیب‌ محتاج‌ یک‌ تصحیح‌ فرهنگی‌ در ساختارهای‌ کلان‌ فرهنگ‌ می‌باشد. «جامعه‌ رشید جامعه‌ای‌ است‌ که‌ بتواند نیازهای‌ فرهنگی‌ خویش‌ را در رهگذر حیات‌ و حرکت‌ اجتماعی‌ بازشناخته، از تظاهرات‌ وتمایلات‌ کاذب‌ و گذرا تفکیک‌ کند و قدرت‌ پاسخگویی‌ به‌ این‌ نیازها و بهره‌گیری‌ از آنها را در جهت‌ رشد و کمال‌ معنوی‌ و مادی‌ دارا باشد. شرط‌ لازم‌ برای‌ تحقق‌ چنین‌ مطلبی‌ آن‌ است‌ که‌ در هر کشور زمامداران‌ اصول‌گرا و واقع‌گرا بتوانند به‌ منظور همراهی‌ با جریان‌ عظیم‌ و عمیق‌ و اصیل‌ فرهنگ‌ در جامعه‌ حداکثر بهره‌گیری‌ از دریای‌ لایزال‌ اراده‌ و ایمان‌ معنوی‌ و الهی‌ مردم‌ به‌ طور هماهنگ‌ و همسو سیاستگذاری‌ و برنامه‌ریزی‌ کرده، اهم‌ محورهای‌ لازم‌ برای‌ این‌ حرکت‌ را تشخیص‌ داده‌ و تعیین‌ کنند

..............

-نظریه‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌

اندیشة‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در تنظیم‌ امور اجتماعی‌ از جمله‌ فرهنگ‌ دارای‌ یک‌ پیشینه‌ تاریخی‌ است‌ که‌ ریشه‌ در فلسفه‌ حاکمیت‌ ماده‌گرایی‌ و نظام‌ سرمایه‌داری‌ دارد. البته‌ نظریه‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در حوزه‌ «اقتصاد در دهه‌ هشتاد با نام‌ خصوصی‌سازی‌ یعنی‌ واگذاری‌ امور از نهاد دولت‌ به‌ مردم، در برخی‌ از کشورها به‌ وقوع‌ پیوست‌ و واحدهای‌ بزرگ‌ و متوسطی‌ که‌ در اختیار دولت‌ها بود، با انگیزه‌ افزایش‌ کارآیی‌ اقتصادی‌ و با برنامه‌هایی‌ خاص‌............

-اصالت‌ سرمایه‌ قانون‌ حاکم‌ بر جریان‌ فرهنگ‌

بنابراین، پیدایش‌ نظریه‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در امور مختلف‌ از جمله‌ فرهنگ‌ ریشه‌ در بنیان‌های‌ نگرش‌ سرمایه‌داری‌ غرب‌ دارد، و اما عمده‌ترین‌ دلیل‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ را در برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ در راستای‌ پاسداری‌ از اصل‌ دموکراسی‌ و آزادی‌ فکر و عقیده‌ مطرح‌ می‌سازند. لذا دخالت‌ دولت‌ را در امور فرهنگی‌ به‌ هر میزان‌ که‌ محدود و ناچیز باشد مضر به‌ آزادی‌ تفکر و بیان‌ انسان‌ها دانسته‌ و بعنوان‌ مانعی‌ جدی‌ در مقابل‌ آزاداندیشی‌ قلمداد می‌گردد.

...............

- دامنه‌ تأثیرگذاری‌ قطب‌های‌ اقتصادی‌ بر برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌

بنابراین، دامنه‌ تأثیرگذاری‌ قطب‌های‌ اقتصادی‌ بر برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ تا زیربنایی‌ترین‌ سطوح‌ تولید فرهنگی‌ بر پایه‌ توسعه‌ تکنولوژی‌ صورت‌ می‌گیرد و به‌ عبارتی، توسعه‌ تکنولوژی‌ حاکم‌ بر سفارشات‌ تولیدات‌ فرهنگی‌ است، یعنی‌ صاحبان‌ سرمایه‌ هستند که‌ جهت‌گیری‌ سفارشات‌ فرهنگی‌ جامعه‌ را تعیین‌ می‌کنند و اصناف‌ مختلف‌ در راستای‌ تأمین‌ آن‌ سفارشات‌ اقدام‌ می‌نمایند و مردم‌ نیز تنها در بعد مصرف‌ آن‌ آزادند. البته‌ قدرت‌ مصرف‌ نیز متناسب‌ با کیفیت‌ نظام‌ توزیع‌ ثروت‌ جامعه‌ انجام‌ می‌پذیرد.

.............

دیپلماسی فرهنگی

به طور معمول در زمان جنگ یا هنگامی که ملتها درگیر تقابلهای قدرت هستند، شاهد نگاه تحقیر آمیز سیاسی به فرهنگ و دیپلماسی فرهنگی هستیم. ماموران فرهنگی در بخشهای مربوط به امور خارجی و یا وابستگان فرهنگی در سفارتخانه ها از محبوبیت کمتری برخورداند. بودجه های روابط فرهنگی در رقابت با هزینه های مربوط به کوششهای دیپلماتیک یا استراتژی اولین ضربه ها را دریافت می کنند و یک مذاکره کننده سرسخت سیاسی و یا متخصص مصمم امورنظامی، دیپلماسی فرهنگی را دوره مداومی از کنسرتهای موسیقی و جلسات چای بعد از ظهر می داند که ارتباط چندانی به عصاره روابط بین المللی ندارد.

................

ابزارها و روشهای دیپلماسی فرهنگی

جستجو برای یافتن ابزار و روشهای اعمال دیپلماسی فرهنگی، ما را به فرهنگ و سنن ملتها باز می گرداند. زیر بناهای نهادهای سیاست فرهنگی، مفاهیم و تعهداتی است که ملتها برای خویستن در مقابل جهان قابل شده اند.

................

شاخص های انتخاب مدیران فرهنگی در ایران

الف) شاخص های عمومی:

1.آگاه به امور فرهنگی

...............................

منابع

آشنا، حسام الدین. 1384. از سیاست تا فرهنگ: سیاست های فرهنگی دولت در ایران (1304-1320).
تهران: انتشارات سروش.

آگوستین. ژ. 1373. سیاست فرهنگی. ترجمه علی هاشمی و پروانه سپرده و عبدالحمید زرین قلم. تهران: مرکز پژوهشاهی بنیادی.

...................

....................

مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی

مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی
دسته بندی علوم انسانی
بازدید ها 1
فرمت فایل docx
حجم فایل 85 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 76
مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی

فروشنده فایل

کد کاربری 1113
کاربر

مبانی نظری سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری


خلاصه ای از کار:

-سیاست فرهنگی و مشخصه های آن

سیاست فرهنگی به معنای ارزشها و اصول هدایت کننده امور فرهنگی است. با نگاهی دیگر نیز می توان گفت که سیاست فرهنگی مجموعه ای از تدابیر برای تعیین وظایف دولت و سازمانهای غیر دولتی، در زمینه فرهنگ برای رسیدن به اهداف مورد نظر است. در اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران سیاست فرهنگی اینگونه تعریف شده است: سیاست فرهنگی درحقیقت همان توافق رسمی واتفاق نظر مسئولان ومتصدیان امور درتشخیص ،تدوین وتعیین مهمترین اصول واولویتهای لازم الرعایه درحرکت فرهنگی است . سیاست فرهنگی رامی توان اصول راهنمای کارگزاران فرهنگی ومجموعه علائم ونشانه هایی دانست که مسیرحرکت رانشان می دهد به عبارت دیگر نوعی دستورالعمل فرهنگی است که روشنگر حرکت است. سیاست فرهنگی به معنای عام و عرفی آن مجموعه ای ازاهداف ،مبانی .اصول ، اولویتها وخط مشی اجرای را شامل می شود، هرچند به معنای خاص فقط قسمت اخیر رابه ذهن متبادر می سازد. به هر حال سیاستهای فرهنگی و سیاستگذاری فرهنگی در جوامعی مانند ایران که به دنبال ایده و آرمانی ویژه هستند و حفظ فرهنگ مورد تایید حکومت بسیار مهم تلقی می شود، از اهمیت وی ژه ای برخورداراست.سیاست های فرهنگی غالبا دو نوع هستند سیاستهای تشویقی و سیاستهای کنترلی. سیاستهای تشویقی برای رسیدن به اهداف خود از ابزار تشویق و اقناع استفاده می کننداین نوع از سیاست فرهنگی غالبا به منظور توسعه فرهنگی اتخاذ می شود. سیاست های توسعه ای به صورت عریان و واضح تبیین می شود .سازمان یونسکو به عنوان سازمانی که هدف آن توسعه فرهنگی است اهداف توسعه فرهنگی را اینگونه معرفی می کند.

- اتخاذ آن دسته از سیاستها، برنامه ها و استراتژیهای توسعه که جنبه های فرهنگی و هدف های فرهنگی و نیاز به آموزش نیروی انسانی را مد نظر قرار دهد و دولت مردان و مردم عادی را به اهمیت نقش فرهنگ واقف سازد.

- ایجاد تسهیلات برای شکوفا شدن استعدادهای بیشترین تعداد ممکن از مردم، حفظ ارزشهای معنوی، اجتماعی و انسانی که زندگی جوامع مختلف مبتنی بر آنهاست و تشویق مشارکت همه مردم درزندگی فرهنگی (کاوند و کاوند، 1387)).

................

- سیاست گذاری فرهنگی و مشخصه های آن

سیاست های‌ فرهنگی‌ هر چند اغلب توسط دولت ها و از پای‌ تخته‌سیاه‌های‌ مدارس‌ تا درون‌ ساختمان های‌ مجالس‌ قانونگذاری‌ وقوه‌ مجریه‌ تعیین‌ می‌شود اما تعداد بسیار زیادی‌ ازموسسه‌های‌ دیگر در بخش‌ خصوصی‌ همچون‌ شرکت ها و سازمان های‌اجتماعی‌ نیز در این‌ امر دخیل‌ هستند . سیاست های‌ فرهنگی‌اصول‌ راهنما برای‌ کسانی‌ که‌ تصمیمات‌ و اقدامات‌ آنها برزندگی‌ فرهنگی‌ تاثیرگذاراست،‌ فراهم‌ می‌کند.

....................

- سیاست‌های فرهنگی جهان سوم

راجع به سیاست های فرهنگی جهان سوم می توان گفت که کشورهای جهان سوم در برابر چالشها وفرصتهای فزاینده جهانی شدن می بایست، سیاست‌های فرهنگی را اتخاذ کنند که از این فرصتها حد اکثراستفاده را بکندودرمقابل آن از تهدید های که فراروی این کشورها گشوده می شود کمتر آسیب بیند ولی نکته اساسی این که کشورهای جهان سوم با توجه بوضعیت خاص که دارند؛ نتوانسته اند سیاست فرهنگی خاصی را در قبال جهانی شدن اتخاذ کنند. چون در این کشورها هیچ گونه توافقی برارزشهای فرهنگی وجود ندارد ولذا نمی توان انتظارداشت که این این کشورها یک سیاست فرهنگی مسجم وهم سویی را دربرابرامواج جهانی شدن اتخاذ نمایند اما در سطح ملی این کشورها می‌توان گفت که هریک از این کشورها با توجه به نیاز هاوالویت های فرهنگی خود سیاست‌های فرهنگی خاصی را می توانند درپیش گیرند امادرکل ما می توانیم این کشورهای به................

- تاثیر حقوق فرهنگی

حقوق‌ فرهنگی"‌ از پایه‌های‌ اساسی‌ سیاست‌ فرهنگی‌ است. درسال 1948 بلافاصله‌ پس‌ از تاسیس‌ سازمان‌ ملل‌ متحد، اعضای ‌این‌ سازمان‌ "اعلامیه جهانی‌ حقوق‌ بشر" را تصویب کردند که‌اعلام‌ می‌کرد: "هر فرد از حق‌ مشارکت‌ آزادانه‌ در زندگی‌فرهنگی‌ جامعه‌ برخوردار است‌." "رنه ماهیو"، دبیر کل‌ پیشین‌ یونسکو در سال1970 ‌در کنفرانس‌ بین‌المللی‌ یونسکو درباره‌ جوانب نهادی‌، اداری‌ و مالی‌ سیاست‌ فرهنگی‌ بر این‌ حق‌ تاکید کرد و گفت: معلوم ‌نیست‌ که‌ اهمیت‌ کامل‌ این‌ متن‌ که‌ حق‌ فرهنگی‌ را به‌ عنوان‌ یک ‌حق‌ جدید بشر اعلام‌ می‌کند کاملا در زمان‌ ما درک‌ شده‌ است ‌یا نه . اگر هرکس،‌ به‌ عنوان‌ یک‌ بخش‌ اساسی‌ از شان‌ انسانی خود، حق‌ مشارکت‌ در میراث‌ فرهنگی‌ و فعالیت های‌ فرهنگی‌اجتماع‌ را داراست‌، پس‌ مسئولان‌ جامعه‌ وظیفه‌ دارند تا حدی‌که‌ امکانات‌ آنها اجازه‌ می‌دهد وسایل‌ چنین‌ مشارکتی‌ رابرای‌ او فراهم‌ سازند. همچنین‌ هر فرد دارای‌ حقوق‌ فرهنگی‌است‌ همان‌ طوری‌ که‌ او دارای‌ حق‌ آموزش‌ و حق‌ کارکردن‌ است‌ .این‌ بنیان‌ و اولین‌ هدف‌ سیاست‌ فرهنگی‌ است‌.

درک‌ وظیفه‌ فراهم‌ نمودن‌ وسایل‌ مشارکت‌ فرهنگی‌ طی‌ دهه‌های ‌اخیر باعث‌ شده‌ تا مقامات‌ دولتی‌ در سراسر جهان‌ بر سرعت ‌اقدامات‌ خود برای‌ تضمین‌ مشارکت‌ عموم‌ مردم‌ در توسعه ‌فرهنگی‌ بیفزاید (Jong,1998).

..................

- ریشه‌های‌ تاریخی‌ سیاست‌ فرهنگی

‌نظریات‌ شکل‌ دهنده‌ سیاست‌ فرهنگی‌ از منابع‌ متعددی‌ همچون‌رویه‌های‌ سنتی‌ در جوامع‌ مختلف‌، دیدگاه‌های‌ فلاسفه‌ و نظریه‌پردازان‌، تجربه‌های‌ تاریخی‌ و اندیشه‌های‌ یوتوپیایی ‌نشات‌ گرفته‌ است.

..............

- شیوه‌‌های‌ تقویت‌ دمکراسی‌ فرهنگی

روح‌ بخشیدن‌ به‌ اجتماع‌ و سرزنده‌ نگه‌ داشتن‌ آن‌ مهمترین ‌شیوه‌ در نظر گرفته‌ شده‌ شناسایی‌ و تایید‌ اهداف‌ دمکراسی ‌فرهنگی‌ است. در بسیاری‌ از جوامع‌ در قالب طرح های‌ روح ‌بخش‌سعی‌ برآن‌ است‌ تا یک‌ هنرمند.......................

- شرایط دمکراسی‌ فرهنگی

‌موانع‌ زیادی‌ برسر راه‌ عملی‌ شدن‌ اهداف‌ دمکراسی‌ فرهنگی‌وجود دارد . مهمترین‌ امر برای‌ طرفداران‌ دمکراسی‌ فرهنگی‌حفظ یک‌ تصویر بزرگ‌ در ذهن‌ است‌ .کارلوس‌ فوئنتس،‌عصر ما را به‌ عنوان‌ عصر" فرهنگ ها به‌ عنوان‌ بازیگران‌ عمده‌ تاریخ"‌ تعریف‌ کرده‌ است.

..................

- ابزارهای فرهنگی
ابزار فرهنگی برای اجرای این کارها بسیار زیادند، آموزش و پرورش، ارشاد، تربیت، دانش فلسفی، اجتماعی و انسانی، مذهب، هنر تجسمی، نشر کتاب، کارهای مربوط به کتابخانه و موزه، ایدئولوژی و تبلیغات، موازین و..................

- اصول تعیین ارزشها واهداف سیاست فرهنگی
مهمترین اصول تعیین ارزش ها و اهداف سیاست فرهنگی عبارت است از درک تضاد فرهنگی، اهمیت و................

- الزامات سیاست فرهنگی
در همین راستا سیاست فرهنگی باید:
- بخش لاینفک تمام جهت‌گیری‌های سیاست دولت و منعکس کننده ارزش‌های معنوی و جنبه‌ها و شاخص‌های اخلاقی آن باشد.
.....................

- ‌برنامه‌ریزی‌ فرهنگی

مکانهای‌ فعالیتهای‌ فرهنگی‌ دسته‌ جمعی، آثار مهم‌ و پایدار زیبایی‌شناختی، اجتماعی، اقتصادی‌ و نمادین‌ بر شکل‌ و کارکرد شهرهای‌ بزرگ‌ و کوچک‌ دارند. هنرها، بویژه‌ وقتی‌ متمرکز و یکپارچه‌ اداره‌ می‌شده‌اند، نقشی‌ محوری‌ در حیات‌ جامعه‌های‌ گوناگون‌ در دوره‌های‌ مختلف‌ (کلاسیک، رنسانس، صنعتی‌ و پساصنعتی) و در..................

- سیاست فرهنگی: ضرورت توسعه پویا و همه جانبه

مرور بر آنچه درباره فرهنگ گفته شده است، نشان می دهد که درک واحدی از این مفهوم وجود ندارد. دست اندرکاران علوم اجتماعی با تاکید بر تعاریف متعدد، بر سردرگمی ها در این عرصه افزوده اند و دست یابی به تعریفی واحد را مشکل کرده‌اند، تا جایی که اغلب افراد صلاح را در این می بینند که بدون اینکه به تعریف فرهنگ بپردازند، درباره آسیب ها، معایب، و وجوه گوناگون فرهنگ صحبت کنند.

..................

- روش مطالعه سیاست فرهنگی کشورها

مطالعه سیاست فرهنگی یک کشور به معنی مشخص نمودن اهداف تعیین شده توسط مسئولین ، طرح‌های به اجرادرآمده ، میزان موفقیت دربکارگیری آنان و میزان تغییراتی که در اثر پروژه‌های آن بوجود آمده ،می‌باشد .

بررسی نظری سیاست فرهنگی دردو مرحله پیاپی و مکمل همدیگر بعمل می‌آید :در مرحله نخست تحلیل عواملی که در شکل‌گیری سیاست مانند اهداف ،ابزارو منابع بکار رفته ونوع اقداماتی که مورد استفاده قرارگرفته مورد نظر خواهد بودو سپس ارزیابی نتایج واقعی حاصله. ضمن آنکه بین تغییرات بدست آمده ناشی از سیاست‌های فرهنگی و تغییرات متاثر از سایر عوامل، فرق اساسی قائل خواهیم شد.

..............

- طبقه بندی تعاریف فرهنگ

بطور کلی می‌توان دیدگاهای مختلف درباره فرهنگ را به 5 دیدگاه تقسیم کرد .

1_ دیدگاه مارکسیستی یا دیدگاه تضادگرایان :

این دیدگاه ، فرهنگ را روبنای می‌داند که بر اساس اقتصاد بنا شده و روابط اقتصادی، تعیین کننده نوع فرهنگ می‌باشد. پس برای برنامه‌ریزی فرهنگی بایستی رویکردی به برنامه‌ریزی اقتصادی داشت و کاری به روبنا یعنی خود فرهنگ نداشته باشیم. این دیدگاه از رنگ و بوی انسانی تهی می‌باشد و سبب می‌شود که برای فرهنگ برنامه‌ریزی مکانکی انجام گیرد. تجسم وجودی این چنین برنامه‌ریزی در شوروی سابق تحقق یافت و سبب شد که انحطاط فرهنگی و عدم تراکم فکری و فرهنگی درسطح خود فرهنگ بوجود آید .

...................

- ‌جایگاه‌ دولت‌ در برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ و دامنة‌ تأثیرگذاری‌ آن‌

جایگاه‌ دولت‌ در نظام‌های‌ اجتماعی‌ و محدودة‌ تصرفات‌ و دخالت‌های‌ منطقی‌ آن‌ در کلیه‌ حوزه‌های‌ سیاسی، فرهنگی‌ و اقتصادی‌ جامعه‌ ازجمله‌ مباحثی‌ است‌ که‌ افکار و اذهان‌ اندیشمندان‌ و تئوری‌پردازان‌ علوم‌ سیاسی‌ و اجتماعی‌ را به‌ خود جلب‌ کرده‌ و تاکنون‌ نظرات‌ گوناگون‌ را پیرامون‌ آن‌ مطرح‌ کرده‌اند. اما آنچه‌ که‌ ما را بر آن‌ می‌دارد به‌ بررسی‌ این‌ موضوع‌ بپردازیم، ضرورت‌ هماهنگی‌ و همسویی‌ هرچه‌ بیشتر صاحبنظران‌ و کارشناسان‌ و دولت‌ بعنوان‌ کانون‌ اصلی‌ برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ کشور است. جامعة‌ اسلامی‌ ما بعد از طی‌ دو دهه‌ پرفراز و نشیب‌ محتاج‌ یک‌ تصحیح‌ فرهنگی‌ در ساختارهای‌ کلان‌ فرهنگ‌ می‌باشد. «جامعه‌ رشید جامعه‌ای‌ است‌ که‌ بتواند نیازهای‌ فرهنگی‌ خویش‌ را در رهگذر حیات‌ و حرکت‌ اجتماعی‌ بازشناخته، از تظاهرات‌ وتمایلات‌ کاذب‌ و گذرا تفکیک‌ کند و قدرت‌ پاسخگویی‌ به‌ این‌ نیازها و بهره‌گیری‌ از آنها را در جهت‌ رشد و کمال‌ معنوی‌ و مادی‌ دارا باشد. شرط‌ لازم‌ برای‌ تحقق‌ چنین‌ مطلبی‌ آن‌ است‌ که‌ در هر کشور زمامداران‌ اصول‌گرا و واقع‌گرا بتوانند به‌ منظور همراهی‌ با جریان‌ عظیم‌ و عمیق‌ و اصیل‌ فرهنگ‌ در جامعه‌ حداکثر بهره‌گیری‌ از دریای‌ لایزال‌ اراده‌ و ایمان‌ معنوی‌ و الهی‌ مردم‌ به‌ طور هماهنگ‌ و همسو سیاستگذاری‌ و برنامه‌ریزی‌ کرده، اهم‌ محورهای‌ لازم‌ برای‌ این‌ حرکت‌ را تشخیص‌ داده‌ و تعیین‌ کنند

..............

-نظریه‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌

اندیشة‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در تنظیم‌ امور اجتماعی‌ از جمله‌ فرهنگ‌ دارای‌ یک‌ پیشینه‌ تاریخی‌ است‌ که‌ ریشه‌ در فلسفه‌ حاکمیت‌ ماده‌گرایی‌ و نظام‌ سرمایه‌داری‌ دارد. البته‌ نظریه‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در حوزه‌ «اقتصاد در دهه‌ هشتاد با نام‌ خصوصی‌سازی‌ یعنی‌ واگذاری‌ امور از نهاد دولت‌ به‌ مردم، در برخی‌ از کشورها به‌ وقوع‌ پیوست‌ و واحدهای‌ بزرگ‌ و متوسطی‌ که‌ در اختیار دولت‌ها بود، با انگیزه‌ افزایش‌ کارآیی‌ اقتصادی‌ و با برنامه‌هایی‌ خاص‌............

-اصالت‌ سرمایه‌ قانون‌ حاکم‌ بر جریان‌ فرهنگ‌

بنابراین، پیدایش‌ نظریه‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ در امور مختلف‌ از جمله‌ فرهنگ‌ ریشه‌ در بنیان‌های‌ نگرش‌ سرمایه‌داری‌ غرب‌ دارد، و اما عمده‌ترین‌ دلیل‌ عدم‌ دخالت‌ دولت‌ را در برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ در راستای‌ پاسداری‌ از اصل‌ دموکراسی‌ و آزادی‌ فکر و عقیده‌ مطرح‌ می‌سازند. لذا دخالت‌ دولت‌ را در امور فرهنگی‌ به‌ هر میزان‌ که‌ محدود و ناچیز باشد مضر به‌ آزادی‌ تفکر و بیان‌ انسان‌ها دانسته‌ و بعنوان‌ مانعی‌ جدی‌ در مقابل‌ آزاداندیشی‌ قلمداد می‌گردد.

...............

- دامنه‌ تأثیرگذاری‌ قطب‌های‌ اقتصادی‌ بر برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌

بنابراین، دامنه‌ تأثیرگذاری‌ قطب‌های‌ اقتصادی‌ بر برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ تا زیربنایی‌ترین‌ سطوح‌ تولید فرهنگی‌ بر پایه‌ توسعه‌ تکنولوژی‌ صورت‌ می‌گیرد و به‌ عبارتی، توسعه‌ تکنولوژی‌ حاکم‌ بر سفارشات‌ تولیدات‌ فرهنگی‌ است، یعنی‌ صاحبان‌ سرمایه‌ هستند که‌ جهت‌گیری‌ سفارشات‌ فرهنگی‌ جامعه‌ را تعیین‌ می‌کنند و اصناف‌ مختلف‌ در راستای‌ تأمین‌ آن‌ سفارشات‌ اقدام‌ می‌نمایند و مردم‌ نیز تنها در بعد مصرف‌ آن‌ آزادند. البته‌ قدرت‌ مصرف‌ نیز متناسب‌ با کیفیت‌ نظام‌ توزیع‌ ثروت‌ جامعه‌ انجام‌ می‌پذیرد.

.............

دیپلماسی فرهنگی

به طور معمول در زمان جنگ یا هنگامی که ملتها درگیر تقابلهای قدرت هستند، شاهد نگاه تحقیر آمیز سیاسی به فرهنگ و دیپلماسی فرهنگی هستیم. ماموران فرهنگی در بخشهای مربوط به امور خارجی و یا وابستگان فرهنگی در سفارتخانه ها از محبوبیت کمتری برخورداند. بودجه های روابط فرهنگی در رقابت با هزینه های مربوط به کوششهای دیپلماتیک یا استراتژی اولین ضربه ها را دریافت می کنند و یک مذاکره کننده سرسخت سیاسی و یا متخصص مصمم امورنظامی، دیپلماسی فرهنگی را دوره مداومی از کنسرتهای موسیقی و جلسات چای بعد از ظهر می داند که ارتباط چندانی به عصاره روابط بین المللی ندارد.

................

ابزارها و روشهای دیپلماسی فرهنگی

جستجو برای یافتن ابزار و روشهای اعمال دیپلماسی فرهنگی، ما را به فرهنگ و سنن ملتها باز می گرداند. زیر بناهای نهادهای سیاست فرهنگی، مفاهیم و تعهداتی است که ملتها برای خویستن در مقابل جهان قابل شده اند.

................

شاخص های انتخاب مدیران فرهنگی در ایران

الف) شاخص های عمومی:

1.آگاه به امور فرهنگی

...............................

منابع

آشنا، حسام الدین. 1384. از سیاست تا فرهنگ: سیاست های فرهنگی دولت در ایران (1304-1320).
تهران: انتشارات سروش.

آگوستین. ژ. 1373. سیاست فرهنگی. ترجمه علی هاشمی و پروانه سپرده و عبدالحمید زرین قلم. تهران: مرکز پژوهشاهی بنیادی.

...................

....................